काठमाडौं । चालु आर्थिक वर्ष २०८२/८३ को पहिलो तीन महिनामा नेपालले ६७ अर्ब रुपैयाँभन्दा बढीको पेट्रोलियम पदार्थ आयात गरेको छ । भन्सार विभागका अनुसार यो अवधिमा पेट्रोल, डिजेल र एलपी ग्यास आयातको मात्रा र मूल्य दुवै उच्च स्तरमा पुगेका छन् ।
विभागका तथ्यांकअनुसार असोज मसान्तसम्म १६ अर्ब ७८ करोड ८७ लाख रुपैयाँको पेट्रोल, २० अर्ब ६९ करोड ४५ लाख रुपैयाँको डिजेल, र १३ अर्ब ९८ करोड १९ लाख रुपैयाँको एलपी ग्यास आयात भएको छ । यसरी तीन महिनामा मात्रै नेपालले करीब ६७ अर्ब रुपैयाँ बराबरको तेल र ग्यास विदेशबाट ल्याएको हो ।
⛽ पेट्रोलियम आयात अग्रस्थानमा
पेट्रोलियम पदार्थ आयात हाल पनि नेपालको कुल आयातको सबैभन्दा ठूलो हिस्सा बनेको छ ।
उर्जा माग निरन्तर बढ्दै जाँदा, यातायात र औद्योगिक क्षेत्रको निर्भरता अझै पनि पेट्रोलियममा बढी रहेको भन्सार विभागले जनाएको छ ।
🌾 जनावर र वनस्पति तेल दोस्रो ठूलो आयात
तेल र ग्यासपछि दोस्रो ठूलो आयात जनावर तथा वनस्पति तेल हो, जसको मूल्य ४० अर्ब रुपैयाँभन्दा बढी पुगेको छ ।
खाद्य उद्योग, बिस्कुट, नुडल्स, र घरायसी प्रयोजनका लागि प्रयोग हुने वनस्पति तेलको आयात उच्च भएको बताइन्छ ।
⚡ इलेक्ट्रोनिक सामग्री र फलामजन्य वस्तुमा पनि वृद्धि
भन्सार विभागका अनुसार असोज मसान्तसम्म ३४ अर्ब रुपैयाँबराबरको विद्युतीय सामग्री र पार्ट्स आयात भएको छ ।
त्यसैगरी, फलाम तथा स्टिलजन्य वस्तुहरू पनि करिब ३४ अर्ब रुपैयाँ बराबर आयात भएका छन्, जसमा निर्माण सामाग्री, रड, पाइप र औद्योगिक उपकरण प्रमुख छन् ।
📱 मोबाइल फोन आयातमा १३ अर्बभन्दा बढी
यस अवधिमा १३ अर्ब ६२ करोड ७५ लाख रुपैयाँ बराबरको स्मार्टफोन नेपालमा आयात भएको छ ।
मोबाइल बजारमा नयाँ ब्रान्ड र मोडेलको बढ्दो माग, साथै उपभोक्ताको खर्च क्षमता बढेका कारण मोबाइल आयात उच्च दरमा बढेको विश्लेषण गरिएको छ ।
💬 विश्लेषकको दृष्टिकोण
अर्थविश्लेषकहरूका अनुसार, पेट्रोलियम र उपभोग्य वस्तुहरूको अत्यधिक आयातले वैदेशिक मुद्रा सञ्चितिमा दबाब बढाएको छ ।
उनीहरूका भनाइमा, वैकल्पिक ऊर्जाको प्रयोग, घरेलु उत्पादन प्रवर्द्धन, र लक्जरी वस्तु आयात नियन्त्रणबिना व्यापार घाटा घटाउन कठिन हुनेछ ।
