शेयर बजारमा लगानी गरेर करोडपति बन्न चाहनु गलत होइन, तर त्यो सपना मात्र हैन – रणनीति, धैर्यता र ज्ञानको खेल हो। यहाँ केही के गर्ने र के नगर्ने कुराहरू छन्, जुन अनुसरण गर्दा तपाईं शेयर बजारमा सफल बन्न सक्नुहुन्छ:

---

✅ के गर्ने (To Do):

1. 📚 सिक्ने काममा लगानी गर्नुहोस्:

• शेयर बजार के हो, कसरी काम गर्छ, टेक्निकल र फन्डामेन्टल एनालाइसिस के हो – यी सबै बुझ्न समय दिनुहोस्।
• “Knowledge is the first stock you should buy.”

2. 🧠 लामो सोच राख्नुहोस्:

• आज किनेर भोलि बेचेर करोडपति हुने सोच राख्नुभयो भने शेयर बजार तपाईंको लागि होइन।
• लामो समयसम्म टिक्न सक्ने कम्पनीहरूमा लगानी गर्नुहोस्।

3. 📊 डाइभर्सिफाई गर्नुहोस्:

• सबै पैसा एउटै कम्पनीमा नलगाउनुहोस्। जोखिम फैलाउनुहोस्।
• बैंकिङ, हाइड्रो, होटल, म्यानुफ्याक्चरिङ, इनर्जी आदि क्षेत्रको मिलाएर पोर्टफोलियो बनाउनुहोस्।

4. 💸 SIP (Systematic Investment Plan) अपनाउनुहोस्:

• मासिक रूपमा निश्चित रकम शेयर खरिदमा लगाउने बानी राख्नुहोस्। यसले औसत मूल्यमा शेयर खरिद गर्न सहयोग गर्छ।

5. 📅 समयको साथ धैर्यता राख्नुहोस्:

• बजार कहिल्यै सिधा माथि जान्न सक्छ, तल झर्छ। तर धैर्य राख्ने लगानीकर्ताले नै फल पाउँछन्।

---

❌ के नगर्ने (Not To Do):

1. 🚫 हुन्डी जस्तै सर्टकट नसोच्नुहोस्:

• “भोलि ३०% बढ्छ” भन्ने कुरामा विश्वास गरेर लगानी नगर्नुहोस्। यस्ता सुझावहरू धेरैजसो हल्ला हुन्छन्।

2. 😱 पैनिक सेल नगर्नुहोस्:

• बजार ओरालो लाग्दा डराएर बेच्ने हो भने नाफा होइन, घाटा मात्र हुन्छ।

3. 💰 ऋण लिएर शेयर किन्ने गल्ती नगर्नुहोस्:

• ब्याज तिर्न नसक्दा डुब्न सकिन्छ। आफ्नै “फ्री क्यापिटल” मात्र प्रयोग गर्नुहोस्।

4. 🗣️ हल्लामा नचल्नुहोस्:

• “यो कम्पनी त उड्न लागेको छ” भन्ने फेसबुक पोस्ट/टेलिग्राम ग्रुपले होइन, तथ्य र रिपोर्टको आधारमा निर्णय गर्नुहोस्।

5. 🎲 जुवा नबनाउनुहोस्:

• दिन–दिनमा किनबेच गर्ने, ट्रेडिङ मात्र गर्ने शैली जोखिमा हुन्छ। लगानी सोच राख्नुहोस्, जुवा होइन।

---

💎 करोडपति बन्ने सूत्र:

“Right stock + Right time + Right mindset = Long-term wealth”

• बफेटले भनेझैं: “If you aren’t willing to own a stock for 10 years, don’t even think about owning it for 10 minutes.”

---

तपाईंलाई चाहिएको हो जानकारी + धैर्यता + निरन्तरता।
तपाईंलाई चाहिएको छैन भाग्य, हल्ला, वा हतार।

“राम्रो कम्पनी कसरी छान्ने?”
यो नै शेयर बजारमा सफल हुने सबभन्दा महत्त्वपूर्ण कला हो।

---

राम्रा कम्पनिमा मात्र लगानी गर्नुस

🔍 राम्रो कम्पनी छान्ने ५ मुख्य आधारहरू (Fundamental Analysis) :

1. 📊 कमाइ (Earnings) हेर्नुहोस्:

• कम्पनीले लगातार नाफा कमाइरहेको छ कि छैन?
• नाफा हरेक वर्ष बढ्दो छ भने त्यो सकारात्मक संकेत हो।
• हेर्ने मुख्य चीज:
  • EPS (Earnings Per Share) – प्रति शेयर नाफा, जति धेरै उति राम्रो।

2. 📉 ऋणको अवस्था (Debt) बुझ्नुपर्छ:

• कम्पनीमा अत्यधिक ऋण छ भने जोखिम हुन्छ।
• हेर्नुहोस्:
  • Debt to Equity Ratio – कम भएको राम्रो।

3. 📈 ROE (Return on Equity):

• लगानीकर्ताको पूँजीबाट कम्पनीले कति फाइदा गरिरहेको छ भनेर देखाउने सूचक हो।
• १५% भन्दा माथि भएमा राम्रो मानिन्छ।

4. 💼 व्यवसायको मोडल:

• कम्पनी के गर्छ? भविष्यमा यसको माग कति टिकाउ छ?
• उदाहरण:
  • हाइड्रोपावर, बैंकिङ, फाइनान्स, बीमा, टेलिकमजस्ता सेक्टरहरू।

5. 📅 डिभिडेन्ड ट्र्याक रेकर्ड:

• कम्पनीले हरेक वर्ष डिभिडेन्ड दिएको छ कि छैन?
• नियमित डिभिडेन्ड दिने कम्पनीहरू विश्वसनीय हुन्छन्।

---

🧮 थप हेर्नुपर्ने केही महत्वपूर्ण सूचकहरू:

सूचक	अर्थ	राम्रो सीमा
EPS	प्रति शेयर आम्दानी	१५+
P/E Ratio	मूल्य बनाम कमाइ	१५–२५ सामान्य
ROE	इक्विटीमा नाफा	१५%+
Net Profit	कुल नाफा	बढ्दो

---

✅ उदाहरण – राम्रो कम्पनीको लक्षण:

• लगातार ५ वर्षदेखि नाफा कमाइरहेको
• ऋण कम, सम्पत्ति बढी
• व्यवस्थापन टीम अनुभवी
• भविष्यमा व्यवसाय बढ्ने सम्भावना
• शेयर मूल्य धेरै महँगो छैन

---

📌 अब तपाईंले के गर्नुपर्छ?

1. NEPSE को वेबसाइट (nepalstock.com) वा मेरो शेयरबाट कम्पनीहरूको Quarterly Report हेर्न सिक्नुहोस्।
2. २–३ कम्पनी छान्नुहोस् र उनीहरूको EPS, ROE, Net Profit आदि तुलना गर्नुहोस्।
3. जानकारहरूसँग सल्लाह गर्नुहोस्, तर निर्णय बुझेपछि मात्र गर्नुहोस्।

बजारको मनोविज्ञान बुझ्नुस , बजार कता जादैछ ?

हामी अब “बजारको मनोविज्ञान बुझ्ने अभ्यास” गर्दैछौं – जुन धेरैले बेवास्ता गर्छन् तर वास्तवमा सबैभन्दा शक्तिशाली पक्ष हो शेयर बजारको।

---

🧠 बजारको मनोविज्ञान भन्नाले के बुझिन्छ?

शेयर बजार केवल तथ्य (data) को खेल होइन, भावनाहरू (emotion) को खेल पनि हो।

बजारमा मूल्य तलमाथि जानुको धेरैजसो कारण:

• डर (Fear) 😨
• लोभ (Greed) 😈
• अफवाह (Rumor) 🗣️
• आशा (Hope) 🌟
• समूह मानसिकता (Herd mentality) 🐑

---

🔄 Fear & Greed को चक्र (The Market Cycle)

👇 यस्तो देखिन्छ बजारको साइकल:

Hope → Optimism → Belief → Thrill → Euphoria → Anxiety → Denial → Fear → Desperation → Panic → Capitulation → Depression → Hope

• Euphoria (उत्साहको चरम): सबैजना “अब त यो स्टक आकाश छुन्छ” भन्छन् – यतिबेला नै धेरैले महँगोमा किन्छन्। (High)
• Panic/Depression (आतंक र निराशा): बजार ओरालो लाग्छ, सबैले बेच्न थाल्छन् – यतिबेला नै स्मार्ट इन्वेष्टर ले किन्छन्। ( Low )

👉 तपाईं इमोशनमा बहकिने होइन, योजना अनुसार चल्ने लगानीकर्ता बन्नुपर्छ।

---

🎯 बजारको मनोविज्ञान बुझ्न प्रयोग गर्ने अभ्यासहरू:

1. 📉 बजार गिर्यो भनेर डराउनु हुँदैन:

• राम्रो कम्पनी सस्तो भयो भने त्यो अवसर हो।
• तपाईंको कम्पनीको आधारभूत पक्ष बलियो छ भने “hold” गर्नुहोस्।

2. 📢 “सबैजना किनिरहेका छन्” भने तपाईंलाई रोकिनु पर्ने बेला हो:

• Group mentality (झुण्ड मानसिकता) धेरैजसो घाटाको कारण बन्छ।

3. 💬 हल्ला र टिप्समा नअल्झिनुहोस्:

• “यो स्टक अब ५०० पुग्छ” भन्ने फेसबुक पोस्टहरूलाई आधार नबनाउनुहोस्।

4. 🕐 समय दिनुहोस्:

• पैसा लगानी गरिसकेपछि दिनहुँ हेरेर तनाव लिनुहोस् भने शेयर बजार तपाईंको लागि होइन।

---

🧘 मनोविज्ञानमा ध्यान दिने ५ सूत्रहरू:

सूत्र	अर्थ
💡 यथार्थवादी अपेक्षा राख्नुहोस्	एकैछिनमा करोडपति बन्ने सोच नगर्नुहोस्
🧘 धैर्यता राख्नुहोस्	नाफा समयसँगै आउँछ
📊 डेटा हेरेर निर्णय गर्नुहोस्	भावना होइन, तथ्यमा विश्वास गर्नुहोस्
😎 सन्तुलन कायम गर्नुहोस्	घाटा भयो भन्दै डराएर नबेच्नुस
🧠 स्वअनुशासन पालना गर्नुहोस्	सस्तोमा किन्ने, महँगोमा बेच्ने नियम अपनाउनुहोस्