नेपाल बीमा प्राधिकरणको निर्देशनलाई ठाडो चुनौती दिदै सिटिजन लाइफ इन्स्योरेन्सको सञ्चालक समितिको बैठकले सेयर प्रिमियम रकमबाट बोनस बितरण गर्ने निर्णय गरेको छ ।
नेपाल बीमा प्राधिकरणले आइपिओ जारी गरेका बिमा कम्पनिलाई सेयर प्रिमियम रकम जगेडामा सञ्चित गर्न निर्देशन जारी गरिसकेको छ । तर सो निर्देसनको उल्लङ्घन गर्दै सेयर प्रिमियमको रकम प्रयोग गरेर लाभांश बितरण गर्ने घोषणा गरेको हो ।
एउटै आर्थिक वर्षमा दुईपटक लाभांश घोषणा गर्नु नियमविपरीत
कम्पनीले एउटै आर्थिक वर्षमा दुईपटक लाभांश घोषणा गर्नु नियमविपरीत रहेको देखिन्छ । यही कम्पनिले गत आवको मुनाफाबाट कम्पनीले यही आ.व.भित्र ५ प्रतिशत बोनस सेयर र कर प्रयोजनका लागि १.४२ प्रतिशत नगद लाभांश प्रस्ताव गरी गत माघ १४ गते बसेको वार्षिक साधारणसभाले पारित समेत गरिसकेको अवस्थामा चालु आ.व. नसकिंदै कम्पनीले फेरी सेयर प्रिमियम रकमबाट बोनस दिने निर्णय गर्नु कम्पनी ऐन र बीमा प्राधिकरणको निर्देशनविपरीत रहेको देखिन्छ ।
कम्पनीले लाभांश वितरण गर्न भनी छुट्याएको नाफाको रकमबाहेक अन्य कुनै श्रोतबाट लाभांशको भुक्तानी वा वितरण गर्न नमिल्ने ब्यबस्था कम्पनी ऐन २०६३ ले गरेको छ । त्यस्तै संसदको लेखासमितिले आईपीओ निष्कासनबाट प्राप्त प्रिमियम रकमबाट बोनस बाँड्न नदिन प्राधिकरणलाई निर्देशन दिएपछी प्राधिकरणले पनि बीमा कम्पनीहरुलाई सेयर प्रिमियमको रकम लाभांशको रुपमा नबाँड्न तत्कालै निर्देशन जारी गरिसकेको छ ।
बीमा कम्पनीका सीईओहरुको छाता संगठनको नेतृत्वकर्ता सीईओ रहेको कम्पनीले बिमा प्राधिकरण र लेखा समितिको निर्देसनको पालना नगरेपछी कतिपयले यसलाई पहुचको दुरुपयोग भनेका छन भने कतिपयले सिईओको क्षमता र कार्यकुशलतामाथि प्रश्न उठाएका छन ।
लगानीकर्तामाथी खेलवाड
सिटिजन लाइफले लगानिकर्तामाथी गम्भिर खेलवाड गरेको छ । घोषणा गर्नै नमिल्ने लाभांश घोषणा गरेर लगानिकर्तालाई फसाउने कार्यमा कम्पनी लागेको देखिएको छ । कम्पनीले २६.९८ प्रतिशत बोनस सेयर र कर प्रयोजनका लागि १.४२ प्रतिशत नगद लाभांश बाँड्ने घोषणा गरेको थियो ।
सेयर प्रिमियम रकमबाट बोनस बाँड्ने निर्णयले लगानीकर्ताहरु आज सिटिजन लाइफको सेयर किन्न झुम्मिए । कम्पनीले २६ प्रतिशत बोनस सेयर दिने आशाले आम लगानीकर्ताहरुले धमाधम सेयर खरिद गरे । आज बजार खुलेको समयमा कम्पनीको सेयरमा उच्च खरिद माग समेत थियो ।
बोनस घोषणा भएपछी सिजिटन लाइफकै सर्वाधिक ३१ करोड ९८ लाख रुपैयाँमाथिको कारोबार भएको थियो । लाभाम्स घोषणा हुने लगानिकर्ताले लाभांश पाउने आसमा कम्पनिको सेयर किन्ने तर अन्त्यमा लाभांश रद्द हुने स्थितीले लगानिकर्तालाई गम्भिर असर पुग्नेछ ।
कम्पनिलाई पहिल्यै बिमा प्राधिकरणले प्रिमियमबाट उठेको रकमबाट लाभांश नबाड्ने निर्देसन दिएको थियो । यसको अर्थ या त कम्पनिको सिईओ तथा संचालक समितिमा रहेकाहरुको क्षमता कमजोर छ या त लगानिकर्ता फसाउने दुसित मनसायले यो लाभांश घोषणा गरेको हो ।